منبع کنترل سلامت در زنان مبتلا به دیابت بارداری

  منبع کنترل سلامت در زنان مبتلا به دیابت بارداری     رویا ضرابی [1] ، لیلی رحمت نژاد [2] ، دکتر فریده باستانی [3] *     تاریخ دریافت: 15/06/1391 تاریخ پذیرش: 15/08/1391   چکیده   پیش زمینه و هدف: یکی از مسائلی که بارداری را تحت تأثیر قرار داده و منجر به پیامدهای نامطلوب می‌شود دیابت حاملگی است. در درمان و کاهش عوارض دیابت حاملگی ، عوامل روان‌شناختی، همچون منبع کنترل سلامت درونی و برونی از عوامل مهم در میزان حس مسئولیت در کنترل بیماری و حفظ سلامت و خود مراقبتی و خود کنترلی می‌باشد. این پژوهش با هدف تعیین منبع کنترل سلامت ( در ابعاد درونی و برونی) در زنان مبتلا به دیابت بارداری انجام شده است.   مواد و روش کار: این پژوهش، یک مطالعه همبستگی توصیفی است . جامعه پژوهش را کلیه مادران باردار مبتلا به دیابت حاملگی که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند تشکیل می‌دادند. حجم نمونه پژوهش 100 نفر برآورد شد که با روش نمونه گیری مستمر از چهار مرکز آموزشی و خدمات درمانی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود. برای کسب اعتبار علمی ابزار از روش اعتبار محتوا و برای پایایی ابزار از آلفای کرونباخ استفاده شد. داده‌ها با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از آزمون ANOVA یک طرفه و T-test استفاده گردید.   یافته‌ها: بر اساس یافته‌ها 46درصد از مادران باردار، دارای منبع درونی پایین و 54درصد دارای منبع درونی بالا و معتقد به تأثیرِ خودِ فرد بر سلامتی بودند. لیکن از ابعاد کنترل سلامت، به طور کلی و با محاسبه z-score ، منبع کنترل برونی پزشک از بالاترین فراوانی برخوردار بود. از ابعاد منبع بیرونی کنترل سلامتی ( شانس، پزشک و دیگران) امتیاز کسب شده از شانس 50درصد پزشک 61درصد و دیگران 50درصد بود.   بحث و نتیجه گیری: از آن جایی که فراوان‌ترین بعد منبع کنترل سلامت، اعتقاد به پزشک بود، لذا رسالت سنگین پزشکان و ارتباط درمانی گروه پزشکی با بیماران و مددجویان در تأثیرگذاری بر سلامتی و خود کنترلی آنان مورد تاکید می‌باشد. همچنین با توجه به وجود ارتباط بین منبع کنترل شانس با سطح تحصیلات، به این معنی که با افزایش سطح تحصیلات، میزان اعتقاد به شانس کاهش می‌یافت، به طوری که افراد دانشگاهی، منبع کنترل "شانس" را در حد پایین تری نسبت به اکثر افراد بی سواد، دارا بودند. لذا این نکته می‌بایست به طور جدی در استراتژی‌های آموزش بهداشت و خود مراقبتی بیماران مبتلا به دیابت حاملگی مد نظر قرار گیرد.   کلید واژه‌ها: بارداری، منبع کنترل سلامت، دیابت حاملگی   این مقاله برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد می باشد.     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره یازدهم، شماره اول، پی در پی 42، فروردین 1392، 82-72     آدرس مکاتبه : تهران، میدان توحید، دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران ، تلفن: 61054301-021     Email: [email protected]   [1] کارشناس ارشد مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران   [2] کارشناس ارشد مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه   [3] عضو هیات علمی، دانشیار دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران(نویسنده مسئول)